Theseus Kimdir ?
Theseus Atina'nın efsanevi kralıdır. Aithra ile Atina Kralı Aegeus'un oğlu bazı kaynaklara göre babası Poseidon diye geçer.
Theseus iyonya'nın baş kahramanıdır. Kendine Herakles'i örnek almış ve onun gibi kahraman olmak istemiştir. Atinalılar onu reformcu olarak görüyorlardı. Bir sürü maceraya atılan Theseus'un en ilginç macerası ise Minotor'u (Yarı insan yari boğadır. Minotor minosun boğası anlamına gelir.) öldürmesidir.
Minotor'u Doğuşu
Girit kralı Minos, Poseidon'dan (Denizlerin Tanrısı) kurban etmek için bir boğa ister. Poseidon boğayı verir, Minos boğayı alır fakat boğa hoşuna gider, bu yüzden onun yerine başka bir boğayı kurban eder. Poseidon bunu öğrendikten sonra öfkelenir ve Eros'tan (Aşk tanrısı) bir ok fırlatmasını ve Minos'un karısını boğaya aşık etmesini ister. Minos'un karısı Pisiphae, boğaya aşık olur ve boğayla birleşmek için tahtadan bir boğa yaptırır, tahtadan boğanın içine girer ve boğayla çiftleşir. Bu ilişkiden Minator adı verilen yarı insan yarı boğa olan bir çocuk doğar ve bu çocuğa Minotor (Minos'un Boğası) adı verilir.
Minotor'un Ölümü ve Aegeus'un İntiharı
Girit kralı Minos'a karşı kaybeden Atinalılar buna karşın her 7 yılda bir en güzel 7 genç erkek ve 7 genç kızı kurban etmek için Minotor'a vermek zorunda kaldılar. Kurbanları Girit adasına gemi ile yolluyorlardı. Kurbanların gemisinde ise siyah sancaklar kullanıyorlardı. Theseus Minotor'u yenip kurban işini bitirmek ister ve kurbanların arasına gönüllü olarak katılır.. Theseus Minotor'u öldürebilirse siyah yelkenler yerine beyaz yelkenleri kullanacağını söyler ve harekete geçer. Theseus Minotor'u yener ve başını kesip Atina'ya dönek üzere yanında alır. Fakat yolda beyaz yelkenleri çekmeyi unutur ve uzaktan gemideki siyah yelkenleri gören Aegeus denize atlayıp intihar eder (Ege denizi ismi buradan gelir. Aegeus'un denizi) Theseus Atina'ya varınca babasının yerini alır ve Atina kralı olur.
Theseus'un Gemisi Paradoksu
Theseus zaferle döndüğü için Atinalılar tarafından gemisi limanda korunur ve sürekli bakım yapılır. Bir süre sonra geminin bütün parçaları değişmiştir ve gemiden çıkan diğer parçalar ile yeni bir gemi yapılmıştır. Buna göre Theseus'un gemisi hangisidir?
Bunun için filozoflar çeşitli fikirler öne sürmüştür.
Heraklitos "Aynı nehirde iki kez yıkanmaz" diyerek sürekli değişim halinde olduğumuzu ve paradoks olmadığını söylemiştir.
Aristo'ya göre varlığı 4 neden tanımlar bunlar;
Şekilsel neden: Varlığın Tasarımıdır.
Maddesel neden: Varlığın niteliğini şekilsel neden tanımlar, bu yüzden Theseus'un gemisi aynı gemidir çünkü şekil değişmemiştir.
Nihai neden (Maksat): Geminin tahtaları değişse bile geminin maksadı Theseus'u taşımak olduğundan değişmemiştir.
Etkin neden: Varlığın kim tarafından ve nasıl yapıldığı ile alakalıdır.
Etkin neden: Varlığın kim tarafından ve nasıl yapıldığı ile alakalıdır.
kaynak : Wikipedia