Statü, Irk, Etnik Köken, Güç Ve Prestije Bağlı Önyargı


yoonetim



Önyargı denince genelde akla gelen ilk şeyler ırk, etnik grup, sosyal sınıf gibi kavramlar akla geliyor. Başa geçen grup doğal olarak kendi varlığını sürdürmek ister ve kendi otoritesine karşı olanları tehdit olarak görüp buna göre davranır. Hatta yönetimler otoritelerini ve konumlarını korumak için savaş çıkarmaktan, soykırım yapmaktan, etnik ve ideolojik kıyımlar gerçekleştirebilir ve savaş başlatabilir.

Irk ve Etnik Köken 


Fiziksel özellikler dolayısıyla diğerlerinden ayrılmış bir grup olduklarını söyleyebiliriz. Öte yandan deri rengine bağlı ayrımcılık yapılırken, göz rengine bağlı yapılana pek rastlanmamıştır. Sebebi ise deri rengine aşırı anlam yüklenmesidir. Bazı fiziksel özelliklerin diğerlerine göre daha anlamlı olduğu düşünülüyor. Kültürel geleneklere bağlı kalarak yaptıkları şeyler ve buna bağlı olarak da çeşitli stereotipler üretiliyor. "Siyah olanın neden hızlı olduğu belli zaten", "biz beyazız onlardan akllıyız", "onlar doğulu", "bunlar bu şehirden gelmiş doğal olarak yıkıklar" gibi fakat unutulan şey ise deri, göz rengi, nerde ve kimin ailesine mensup olarak doğacağınızı siz belirleyemezsiniz. 

Önyargı çeşitli başka olgulara da bağlanabilir. Bunlar güç, prestij, toplumsal sınıf gibi faktörlere bağlanabilir.

Güç

Siyasi güce sahip olanlar kendi istedikleri kişiyi öne çıkararak onun seçilmesini sağlayabilir ve bu kişi o grubun çıkarlarını korur. Aynı şey azınlık grupları için söylemek pek mümkün değildi. Bu grupta çoğunluktaki grup kadar üye yoktur ve kaynakları kısıtlıdır.

Ekonomik güç düşük ücretli kötü işlerin azınlık grup tarafından yapılmasını sağlayabilir. Adil olmayan işe alım süreçleri oluşturarak adam kayırabilirler. Tüm nitelikli işler için mülakatlar ve referanslar istenebilir, kendinden olmayanları elemek için zorunlu kılınabilir ve sadece yönetimin tarafında olanların işe alınması sağlanabilir.

Kişisel haklar ise en yıkıcı olanlardandır. Kanunlar insanların yaşadığı yeri, yedikleri yemekleri ve gittikleri okul gibi pek şeyi kısıtlayabilir. Tüm bunların sonucunda ise insanlar kendi hayatlarının kontrolünü sağlayamadığı için üzüntü duyabilir ve depresif davranabilir. Sırf kanunlar değil kültürler yapı, gelenekler ve töre gibi birçok kavram bunu mecbur kılabilir. Aksi halde bunu reddedenler dışlanma ve ayıplama gibi davranışlarla karşılaşılabilir.


hiyerarsi

Statü ve sınıf 

Birinin yüksek statüde olması için onun altında bir sürü düşük statülü kişinin olması gerekiyor. Bu adil olmayan statü önyargı için zemin hazırlayabilir. B unun olabilmesi için ise üstteki insanların alttakilerden daha fazla hakkı olduğunu göstermesi ve bunu sürdürmeye çalışmasıyla gerçekleşebilir. Bu durum ise "Adil bir dünya inancı" denilen kavram ile açıklanabilir.
Adil dünya inancı; insanların Dünya'nın adil olduğunu düşünmeleridir. İyi şeyler iyi insanların başına gelir ve kötü şeyler ise kötü insanların başına gelir. Hak edilen şeylerin elde edildiğini varsayar.
Yüksek konumdaki insanlar yoksul olanların tembel ve üşengeç olduğu için o durumda olduğunu savunabilir sırf kendi konumlarını koruyabilmek için. Bu inanç yoksullara yardım etmeyi bile reddetmesine sebep olabilir.

Prestij ise çoğunlukla mesleğe dayanır. Avukat, doktor, mühendis gibi meslekler hizmet sektöründe çalışan diğer insanların mesleklerinden daha çok ilgi görür.

Yorum Gönder

0Yorumlar
Yorum Gönder (0)